Εκλεκτικές συγγένειες

Οι Ελεύθεροι Πολιορκημένοι είναι σίγουρα ένα αριστούργημα, δείγμα απαράμιλλης ποιητικής γεωμετρίας, που συνοψίζει τα μείζονα πάθη του Σολωμού: την ποιητική δοκιμασία, τις φιλοσοφικές καταβολές, τους εθνικούς οραματισμούς του. Από συνθετική άποψη η ημιτελής φόρμα των Ελεύθερων Πολιορκημένων είναι μια ανοιχτή πρόσκληση για τους μεταγενέστερους, και θα μπορούσε κανείς να πει ότι ολοκληρώνεται όχι μόνο από έργα όπως οι Σκλάβοι πολιορκημένοι του Βάρναλη, αλλά από έπη με εθνικό ή κοινωνικό χαρακτήρα όπως το Άξιον Εστί ή ο Επιτάφιος.

Ο δημιουργικός διάλογος που ανοίγει ο Σολωμός με τους επερχόμενους ποιητές βρίσκει συνομιλητές στο πρόσωπο του Ελύτη και του Ρίτσου κι ο καθένας από τους δύο απαντά στα Σολωμικά ερωτήματα από την πλευρά τόσο του εθνικού όσο και του κοινωνικού αγώνα.

Δημήτρης Στεφανάκης